Mortens aften

[Gagatka]

Każdego roku, dokładnie 10 listopada, Duńczycy zasiadają do uroczyście zastawionego stołu. Danie główne to oczywiście pieczona kaczka lub gęś podawana z ziemniakami, sosem i czerwoną kapustą.Wszystko po to, aby uczcić pamięć biskupa Martna (po duńsku Morten) z Tours.

Kim był Martin z Tours?
 
Martin z Tours urodził się w 336 roku w cesarstwie Rzymskim, w części należącej wtedy do Węgier.
Jako 15-letni chłopiec zgłosił się do armii rzymskiej i wylądował w Galii. Tam zaczęły rozprzestrzeniać się o nim różne pogłoski. Mówiono, że miał dobre serce dla biednych, uzdrawiał chorych, a nawet wskrzeszał umarłych. Uważano go za świętego.

 Najsłynniejsza opowieść o Martinie mówi o jego spotkaniu z żebrakiem stojącym przy wjeździe do francuskiego miasta Amiens. Wszyscy go mijali, jednak Martin zatrzymał się, aby mu pomóc. Sam był biednym żołnierzem, posiadającym tylko pelerynę i miecz. Dobył on jednak miecza i przeciął swoją pelerynę na pół, po czym jedną jej część oddał żebrakowi. W nocy, we śnie Martin ujrzał Jezusa trzymającego w dłoni połowę jego peleryny. Jezus wyjawił mu, iż to on był tym żebrakiem.
 

Kiedy miał około 20 lat porzucił armię i został mnichem. Wrócił na Węgry, aby nawracać rolników do wiary chrześcijańskiej. Był on tam jednak prześladowany i dlatego przesiedlono go do Galii, gdzie osiadł w klasztorze w Portiers. Tam żył spokojnie i znowu zyskał reputację dobrego i świętego człowieka.

Dlaczego w Mortens aften spożywa się gęś lub kaczkę ?

W Portiers Martin miał tak dobrą opinię, iż mieszkańcy postanowili mianować go biskupem. On sam nie był tym jednak zainteresowany. Dlatego, kiedy mieszkańcy przybyli do niego, aby mianować go na biskupa, schował się w zagrodzie dla gęsi. Ptakom się to jednak
nie spodobało i zaczęły bardzo hałasować wydając kryjówkę Martina, który został zmuszony do zostania biskupem. W ramach zemsty nakazał on, aby co roku, w dzień ujawnienia jego kryjówki przez gęsi, każde domostwo zabiło i zjadło przynajmniej jedną gęś lub kaczkę.

 Martin, który także zwany był: "Apostołem Galii" zmarł 8 listopada 397 roku w Candes we Francji. Pochowano go 11 listopada w Tours. Na miejscu jego pochówku wybudowano wspaniały kościół. Dzień jego śmierci obchodzony jest jako Dzień Świętego Martina w całej Europie.